ساختار موسیقایی قصیده ی «فلسفه الحیاه» بر پایه مکتب فرمالیسم

Authors

حسن گودرزی لمراسکی

معصومه خطی دیزآبادی

abstract

چکیده رویکردهای متن محور در بررسی متن ادبی در قرن بیستم تحت تأثیر دیدگاه­های مبتنی بر زبانشناسی شکل گرفتند. در این  میان زبانشناسان روس و مکتب فرمالیسم روسی در تحوّل نقد ادبی قرن بیستم سهم به­­­­­سزایی داشتند. به گونه­ای که در تحلیل متن ادبی معتقد بودند که تمام چیزهای ارزشمند یک اثر در خودش نهفته است و عواملی مانند ظرف تاریخی­، ساخت اثر  یا هدف از آن و زندگی شاعر در درجات بعدی اهمّیّت قرار دارد. فرمالیسم در ادبیّات ملل گوناگون به خصوص ادبیّات روسی با ظهور بزرگانی چون یاکوبسن­، شکلو­فسکی و... جلوه­­گر است و در ادبیّات ­عرب وامدار تلاش­های لفظ محور بزرگانی چون جاحظ و قدامه بن جعفر و عبدالقاهر جرجانی است و نشانه­های آن در ادبیّات معاصر عرب در آثا­ر بزرگانی چون أمین نخله­، صلاح عبدالصَّبور و... قابل مشاهده است. ایلیا ابوماضی نیز، از جمله شاعرانی است که به ارتباط بین لفظ و معنا اهمّیّت می­دهد. بررسی فرمالیستی قصیده­ی­ «­فلسفه­الحیاه­» ـ اثر این شاعر نامدارـ ازجنبه­ی موسیقی­که سهم عمده­ای را در فرایند برجسته­سازی این قصیده بر­عهده دارد­، نشان از ارتباط داشتن شکل با محتوای این قصیده دارد­؛ زیرا قصیده از ساختاری منسجم و یکپارچه برخوردار است. ایلیا نه تنها در شعر، آهنگ حاصل از وزن عروضی به وجود آورده است­؛ بلکه توانسته است حالاتی ملایم توأم با آرامش و تفکّر را که با موضوع شعر مرتبط است­، ایجاد نماید و با ایجاد این تناسب باعث برجسته سازی این قصیده گردد.  کلید واژه­ها: ، فرمالیسم، موسیقی، ایلیا ابو­ماضی­، فلسفه الحیاه­.

similar resources

ساختار موسیقایی قصیده‌ی «فلسفه الحیاه» بر پایه مکتب فرمالیسم

چکیده رویکردهای متن محور در بررسی متن ادبی در قرن بیستم تحت تأثیر دیدگاه­های مبتنی بر زبانشناسی شکل گرفتند. در این  میان زبانشناسان روس و مکتب فرمالیسم روسی در تحوّل نقد ادبی قرن بیستم سهم به­­­­­سزایی داشتند. به گونه­ای که در تحلیل متن ادبی معتقد بودند که تمام چیزهای ارزشمند یک اثر در خودش نهفته است و عواملی مانند ظرف تاریخی­، ساخت اثر  یا هدف از آن و زندگی شاعر در درجات بعدی اهمّیّت قرار دارد. ف...

full text

مظاهر عالم هورقلیا در فلسفه ی اشراق و مکتب شیخیه

در تعریف لغوی واژه­ی هورقلیا اگرچه آرای متنوّعی در باب یونانی، سریانی و عبری بودن آن وجود دارد، می­توان دقیق‌ترین تعریف را «خورکلپا» به معنای جسم خورشیدی دانست که ریشه در فرهنگ و زبان ایران باستان دارد. در جهان‌شناسی حکمت اشراق، عالم هورقلیا را می­توان با عالم صور معلقه، اشباح مجردّه، عالم مثال و عالم خیال منفصل یکی دانست. ضمن آن­که در مکتب شیخیه، با توجه به رویکرد کلامی آن مکتب، عالم ملکوت نیز م...

full text

تحلیل و بررسی قصاید خاقانی بر پایه ی نظریه فرمالیسم

چکیده : خاقانی یکی از برجسته ترین شاعران صاحب سبک در قرن ششم هجری است. زبان عالمانه ی مشحون از اصطلاحات علمی روزگار، ترکیبات بدیع و تخیلات قوی شاعرانه که همگی آنها در شبکه ای از تناسبات لفظی و معنوی شکل می گیرد، سبب شده است که زبان شعر او پرطنین و توجه برانگیز و در عین حال معنای شعر او دشوار و مبهم گردد. توجه فراوان شاعر به فرم و صورت و میل سیری ناپذیری او به انواع تناسبات و ملائمات ادبی، شعر...

15 صفحه اول

تحلیل روانشناسی شخصیت و زندگی فریدون در شاهنامه فردوسی بر پایه ی مکتب روانکاوی زیگموند فروید

هر داستان یک تجربه ی عینی یا ذهنی از زندگی انسان است. کند و کاو در لایه های درونی داستان ها و حوادث و شخصیت ها و انگیزه ها و اندیشه هایشان همیشه از دغدغه های ذهن جستجو گر و پویای خوانندگان حرفه ای داستان هاست. یکی از مهمترین و تاریخ سازترین شخصیت های شاهنامه یعنی فریدون در این گفتار مورد کنکاش و بررسی روانکاوی قرار گرفته است.

full text

ناقوس بوسیدن در قصیده ی ترسائیه‌ی خاقانی

ناقوس بوسیدن در قصیده‌ی ترسائیه‌ی خاقانیچکیدهآن‌چه در این پژوهش بررسی خواهد شد، بیت زیر از قصیده‌ی «ترسائیه»ی خاقانی است:روم ناقوس بوسم زین تحکّم شوم زنّار بندم زین تعدّادر سال‌های اخیر، برخی از شارحان در ضبط واژه‌ی «بوسم» در بیت یاد شده از خاقانی، تردید کرده و باور دارند که این واژه تصحیف «نوشم» (صورت کوتاه‌شده‌ی نیوشیدن) و به معنای شنیدن است و سخن خاقانی را در این بیت نه ناقوس بوسیدن، بلکه ناقوس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نقد ادب معاصر عربی

Publisher: دانشگاه یزد

ISSN

volume 4

issue 6 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023